De binnenkant van het vak
Wat de ECIA-conferentie in Oslo ons leert over interieurarchitectuur
Op 24 en 25 april vond in Oslo de conferentie Substance plaats, georganiseerd door de European Council of Interior Architects (ECIA). Namens Saxion Interior Design en Interior Brand Identity nam opleidingsmanager Jan Siebers deel aan dit Europese netwerk van professionals en opleidingen. Wat bleek? Interieurarchitectuur is volop in beweging – en verdient een steviger positie in onderwijs, regelgeving én maatschappelijke erkenning.
Waarom deze conferentie ertoe doet
De ECIA is te vergelijken met de Europese tegenhanger van de Beroepsorganisatie Nederlandse Interieurarchitecten (BNI), waar ze ook aan verbonden is, en vertegenwoordigt ruim 19.000 interieurarchitecten uit 16 landen.
Tijdens de conferentie stond één vraag centraal:
Wat is de ‘substantie’ van interieurarchitectuur in een wereld die vraagt om duurzame, menselijke transformaties van bestaande gebouwen?
🧱 77% van de gebouwen die in 2050 in gebruik zijn, staat nu al.
Hergebruik, renovatie en adaptief ontwerp worden dus geen niche, maar de kern van het werkveld.
Onderwijs: de drie ruimtes van professionele competentie
Binnen het door de EU gesteunde project BCSP – Building Connections for a Stronger Profession werd gewerkt aan het stroomlijnen van onderwijs, titels en competenties. Inge Somers (Universiteit Antwerpen) presenteerde een krachtig model met 15 kerncompetenties, verdeeld over drie 'spaces':
Physical Space: bouwkunde, materialen, wetgeving
Mental Space: houding, kritisch denken, onderzoek
Social Space: ethiek, menselijke dimensie, referenties
Opleidingen vergeleken: titel, studieduur en terminologie
Tijdens de presentatie van het Spider Models Research liet prof. dr. Els De Vos zien hoe opleidingen interieurarchitectuur in Europa onderling verschillen in duur, toelating, titulatuur en inhoud. De publicatie volgt in juni, maar de voorlopige inzichten zijn al veelzeggend:
In Frankrijk is décorateur een beschermde titel
In het noorden overheerst de term interior architecture, in het zuiden interior design
De duur van opleidingstrajecten varieert van 4 (Spanje) tot 6 jaar (Malta)
💡 Deze verschillen raken niet alleen aan accreditatie en diplomering, maar ook aan de culturele positionering van het vak.
ECIA Atlas: een open kennisbank voor het vakgebied
Een mijlpaal tijdens de conferentie was de lancering van de ECIA Atlas: een online platform met regelgeving, lesmateriaal, onderzoek en voorbeelden uit de beroepspraktijk van 16 landen.
Van regelgeving en materialen tot ontwerpers en lezingen: de ECIA Atlas is een goudmijn voor opleidingen, studenten en ontwerpers.
De lezingen zijn voorlopig nog te vinden op het YouTube-kanaal van ECIA.
Waarom is 95% van de interieurarchitecten vrouw?
Een opvallend feit: in vrijwel alle ECIA-landen is 90 tot 95% van de professionals vrouw.
Wat zegt dat? Een aantal hypotheses:
Het vak vraagt om relationeel en contextueel vermogen – competenties die cultureel eerder aan vrouwen worden toegeschreven.
De positionering van opleidingen (minder technisch, minder ‘architectonisch’) spreekt wellicht minder mannen aan.
Of zijn er structurele patronen in communicatie, toelating of beroepsbeeld die bepaalde groepen uitsluiten?
🎓 Voor opleidingen is dit niet alleen een interessant onderzoeksveld, maar ook een kans om te reflecteren op inclusiviteit en beroepsbeeldvorming.
Wat betekent dit voor Saxion?
De inzichten uit Oslo onderstrepen het belang van:
Internationale positionering en afstemming van curricula
Versterking van het vak via masteronderwijs en onderzoek
Reflectie op de culturele framing van ons vakgebied
Deelname aan netwerken die kennisdeling en emancipatie bevorderen
ECIA is geen abstract netwerk, maar een strategische springplank voor inhoudelijke verdieping en positionering van ons onderwijs.